image Ήβη

Ψαράδες του Αιγαίου

Oι ψαράδες του Αιγαίου είναι άνθρωποι μεγαλωμένοι μέσα στη θάλασσα, δεμένοι τόσο πολύ με το «ντέρτι τους και τη χαρά τους», όπως την ονομάζουν, που θαρρείς πως στις φλέβες τους κυλάει θαλασσινό νερό.

Κείμενο - Φωτογραφίες
Στρατής Βογιατζής



</p>

Oι ψαράδες του Αιγαίου είναι άνθρωποι μεγαλωμένοι μέσα στη θάλασσα, δεμένοι τόσο πολύ με το «ντέρτι τους και τη χαρά τους» όπως την ονομάζουν, που θαρρείς πως στις φλέβες τους κυλάει θαλασσινό νερό. Δαρμένοι από την αλμύρα και το άχθος που ενυπάρχει στην κοιλιά της, με χέρια σαν σκαλισμένα γλυπτά, λιγομίλητοι και τσεκουράτοι, πλάσματα πιότερο της θάλασσας παρά της στεριάς, με τη μοίρα τους σφιχταγκαλιασμένη με το μεγάλο μυστήριο, όπως την αποκαλούν, τη θάλασσα.

«Μια ψαράς, πάντα ψαράς» συνηθίζουν να λένε, υποδεικνύοντας έτσι την οικογενειακή παράδοση στο ψάρεμα αλλά και την σύνδεση του ψαρά με το μεγάλο μυστήριο. Κανένας ψαράς δεν θέλει τα παιδιά του στη θάλασσα. Το μεροκάματο δύσκολο, το άγχος και τα νεύρα πολλά, οι φορτούνες αμέτρητες. Δουλεύουν κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες, εκτεθημένοι στην υγρασία και στην αλμύρα διαρκώς, με ελάχιστη ξεκούραση, χωρίς ιατρική ασφάλιση. Αν η ψαριά πάει καλά, θα πληρωθεί ο κόσμος, ειδάλλως…

Έξω στ’ ανοιχτά, η θάλασσα κάνει κουμάντο, σαν να ζυγίζει κάθε φορά την ποιότητα της ψυχής των ψαράδων και να τους επιβραβεύει ανάλογα. «Μακρυά από τη θάλασσα, λέω στον γιο, ό,τι άλλο θέλεις γίνε, εκτός από τούτο εδώ», μου λέει ο καπετάν Παναγιώτης. Όσο πιο σκληρές οι συνθήκες εργασίας, τόσο ισχυρότεροι οι δεσμοί που τους δένουν. Σε στιγμές έντασης, εξαντλητικής κούρασης και άγχους μπορεί να διακρίνει κανείς πιο καθαρά τον ψυχισμό του ανθρώπου. Τους έχω δει εξουθενωμένους από την κούραση, να κάνουν καλαμπούρια, να βοηθάει ο ένας τον άλλο στο κουβάλημα, να μανώνουν τα δίχτυα παρέα, να μαγειρεύουν και να τρώνε πάντα όλοι μαζί.

Υπάρχει μια αλληλεγγύη και μια συντροφικότητα πάνω στο καΐκι, ίσως επειδή εξαρτάται τόσο πολύ ο ένας από τον άλλο, ίσως επειδή σ’ έναν μικρόκοσμο, όπως ο κόσμος του καϊκιού, δεν χωράνε ανάρμοστες συμπεριφορές. Αυτή η συντροφικότητα χρωματίζεται και παίρνει αξία από την μοναχικότητα του ψαρά. Όσο δένεται με τους συντρόφους του, άλλο τόσο μόνος νιώθει πάνω στο καΐκι, όσο η θάλασσα κυβερνάει τη ζωή του, τόσο θα τυλίγεται από το παλτό της μοναχικότητάς του.