Η πλατεία Αυδή στο Μεταξουργείο θα είναι τον Οκτώβριο ο επόμενος σταθμός του Caravan Project

από το Στέφανο Καστρινάκη/ citystories

Η πλατεία Αυδή στο Μεταξουργείο θα είναι τον Οκτώβριο ο επόμενος σταθμός του Caravan Project, στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να καταγράψει αποσπασματικές αφηγήσεις της περιοχής. To πρότζεκτ ξεκίνησε από μια ομάδα νέων καλλιτεχνών και πραγματοποίησε ένα μεγάλο οδοιπορικό, οργώνοντας την Ελλάδα -κυρίως απομακρυσμένες περιοχές της- και συλλέγοντας ανείπωτες και αθέατες ιστορίες, με τη μορφή ντοκιμαντέρ και φωτογραφικών λευκωμάτων. Η δράση στο Μεταξουργείο πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Δήμου Αθηνών, του συνΑθηνά και της περιφέρειας Αττικής.

«Αν οι φλέβες μεταφέρουν το αίμα για να χτυπάει δυνατά η καρδιά μας, οι ανθρώπινες ιστορίες μεταφέρουν τις αλήθειες ώστε να ηχεί κρυστάλλινο το συλλογικό πεπρωμένο που συνδέει τις αμέτρητες ανθρώπινες ψυχές». Αυτή η πρόταση αποτελεί το μότο που περιγράφει το Caravan Project. Ο χώρος του Μεταξουργείου προσεγγίζεται σαν χαρακτήρας, ως μια oργανική οντότητα που συντίθεται διαρκώς μέσα από συγκρούσεις, συναινέσεις και ρήξεις. Τα μέλη του πρότζεκτ θα διερευνήσουν τον χώρο όχι ως παγιωμένη συνθήκη, αλλά ως αποτέλεσμα συνεργειών, μια ρευστή γεωγραφική μορφή που υπόκειται διαρκώς σε διαδικασίες μετάβασης και τροποποίησης.

«Στόχος μας είναι μέσα από μια ενεργητική διάδραση με τους κατοίκους της περιοχής να συνδιαμορφώσουμε από κοινού μέσα από συναντήσεις, εργαστήρια και κοινοτικές δράσεις τον πρισματικό, αποσπασματικό χαρακτήρα της περιοχής. Επιδίωξή μας είναι να μεταφέρουμε μια ιστορικότητα που συντίθεται από τους από κάτω και αντιβαίνει την ηγεμονική αφήγηση και μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις (καλλιτεχνική, ιστορική, αρχιτεκτονική, ανθρωπολογική) να δημιουργήσουμε από κοινού μια διαδικτυακή πλατφόρμα που αφενός θα ενσωματώνει τις νέες γεωγραφίες-αφηγήσεις που θα προκύψουν και αφετέρου θα δημιουργήσει έναν ενεργό χώρο εκπροσώπησης της γειτονιάς, ένα αρχείο που θα αντανακλά τη δυναμική γεωμετρία της περιοχής», δηλώνουν τα μέλη του Caravan.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα, θα πραγματοποιηθούν τρία εργαστήρια: κινηματογραφικό, αφήγησης μέσα από αρχεία φωτογραφιών, και δημιουργίας ηχοτοπίων. Από τα εργαστήρια αυτά θα προκύψουν ντοκιμαντέρ, φωτογραφίες, κείμενα και ηχητικά ντοκουμέντα. Οι αφηγήσεις αυτές θα γίνουν αφορμή για μια σειρά από κοινοτικές δράσεις που θα συνδιοργανωθούν με συλλογικότητες-ομάδες της περιοχής. Με κοινό εφαλτήριο την αφήγηση στα τρία εργαστήρια, που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της δράσης του Caravan Project στο Μεταξουργείο, οι συμμετέχοντες θα ιχνηλατήσουν πτυχές του δημόσιου χώρου, ανθρώπινους χαρακτήρες, ανείπωτες ιστορίες, αχαρτογράφητα σημεία και τόπους, ασυνέχειες και μεταβάσεις.

Το Caravan Project ξεκίνησε το 2011 με βασικό δωρητή το ίδρυμα Σταυρός Νιάρχος ως ένα οδοιπορικό στη χώρα με σκοπό να φέρει στο προσκήνιο ανθρώπινες ιστορίες που έχουν τη δύναμη να εμπνεύσουν, να συν-κινήσουν και να δημιουργήσουν χώρους αναστοχασμού. Με το ντοκιμαντέρ,τη φωτογραφία και την αφήγηση δημιουργήθηκε μια μικρή κιβωτός ανθρώπινων ιστοριών, μέσα από την οποία αναδεικνύεται η διαφορετικότητα και ο πλουραλισμός των φωνών με την προβολή τους σε διάφορους δημόσιους χώρους.

Η επίσκεψη ανά τις περιοχές γίνεται με δύο νομαδικές σκηνές (γιουρτ) και ένα παλιό αυτοκινούμενο τροχόσπιτο Ford. «To οδοιπορικό μας μοιάζει με δονκιχωτική εκστρατεία για την εύρεση μιας ουτοπίας, μέσα από αποτυχίες και απογοητεύσεις, αλλά και μια παλλόμενη επιθυμία να κινηθούμε προς το όνειρο. Κουβαλάμε ιστορίες από τον ένα τόπο και στήνοντας μια παράξενη παράσταση γεμάτη ιστορίες, προσκαλούμε τον κόσμο να έρθει κοντά μας για να του εκμυστηρευτούμε όταν εκείνος δεν προσέχει ότι η ζωή είναι ένα θαύμα», τονίζουν τα μέλη του πρότζεκτ.

Oι δράσεις τους περιλαμβάνουν έκθεση με άξονα τις ιστορίες που συλλέγονται, την εμπειρία του οδοιπορικού, εκπαιδευτικά προγράμματα και κινηματογραφικά εργαστήρια για μαθητές σχολείων, εργαστήρι αφήγησης και ντοκιμαντέρ για ενήλικες (Εργαστήρι Ιστοριών) και προβολές ντοκιμαντέρ. Έτσι, εμπλουτίζεται διαρκώς το πρώτο ανοιχτό αρχείο ιστοριών στην ψηφιακή πλατφόρμα (caravanproject.org), ώστε να αποτελέσει έναν κοινό πόρο με σύγχρονα τεκμήρια της πολιτισμικής ποικιλότητας Το έργο του Caravan Project συνίσταται στο να δημιουργήσει ένα αρχείο, μια οργανική εγκυκλοπαίδεια ιστοριών που εμπλουτίζει τη συλλογική σοφία της ανθρώπινης κοινότητας.

«Στους ταραχώδεις καιρούς που διανύουμε, η καταγραφή και μετάδοση των ανθρώπινων ιστοριών είναι μια επαναστατική πρακτική που αυξάνει τις αντιστάσεις μας, ενδυναμώνει τους αρμούς μεταξύ μας και στροβιλίζει ξανά τη λαχτάρα μας για ζωή», δηλώνουν τα μέλη του Caravan Project.

«Περιπλανώμενη χωρίς τέλος και σκοπό, η ομάδα του Caravan αναζητά ανθρώπους και ιστορίες που μπορούν να μας οδηγήσουν μέσα από τις χαραμάδες αυτού του κόσμου σε αθέατες και ανεξιχνίαστες πραγματικότητες. Καταγράφουν και διαδίδουν εκείνες τις ιστορίες που δημιουργούν το απαραίτητο ανάχωμα,στις εκφυλιστικές τάσεις των καιρών, που μας βοηθούν να αντισταθούμε δημιουργικά και να κρατήσουμε ζωντανό το όνειρο.

»Οι ιστορίες που φέρνουν στο φως σφυρηλατούν τους δεσμούς συγγένειας μεταξύ των ανθρώπων, καλλιεργούν την ενσυναίσθηση και αποτελούν ένα μέσο δημιουργικού επαναπροσδιορισμού της ατομικής μας ταυτότητας. Όλες αυτές οι ανεκτίμητες μαρτυρίες εναποθέτονται σε ένα μοναδικό αρχείο ιστοριών, σε μια οργανική εγκυκλοπαίδεια ιστοριών που αντανακλά το πνεύμα μιας εποχής. Το αρχείο αυτό μεταφέρει μια άλλη ιστορικότητα που αντιβαίνει την επίσημη ιστόρηση, συντίθεται από αυτούς που συνήθως δεν έχουν φωνή και τοποθετούνται στο περιθώριο της ιστορίας.Κάπως έτσι οργανώνεται και η έκθεση του Caravan Project.

»Η εξιστόρηση των ιστοριών είναι το πρωταρχικό και βασικό εργαλείο του project. Το μοίρασμα των ιστοριών είναι μια απόπειρα να σπάσουμε τα πολιτισμικά γκέτο που μας χωρίζουν και να ενωθούμε με τους άλλους.Η ιστορία είναι ο δούρειος ίππος που μας μπάζει στη ζωή κάποιου, και σαν λαθρεπιβάτες μνήμης, αφού καταδυθούμε στα μύχια του, να γυρίσουμε πίσω σ’ εμάς κουβαλώντας την αποκαλυπτική εμπειρία μιας συνάντησης. Ακούγοντας την ιστορία κάποιου, νιώθει κανείς συχνά ότι περπατά σε ιερό έδαφος.Να μοιράζεσαι εν τέλει μια ιστορία είναι μια πράξη γενναιοδωρίας και αγάπης. Οι ιστορίες κατοικούν στους ενδιάμεσους χώρους, υφαίνονται από τις αδιόρατες ποιητικές διαβαθμίσεις, στριμώχνονται στα περάσματα ανάμεσα σ’ αυτό που γνωρίζουμε και αυτό που υποψιαζόμαστε.

»Οι ιστορίες δεν κατασκευάζουν ένα κλειστό σύστημα όπου κυριαρχεί η αρχειοθέτηση πληροφοριών και δεδομένων, αλλά μαστορεύουν ένα οργανικό σύνολο από ετερόκλητα στοιχεία από μνήμες, αισθήσεις και συμβολισμούς που μεταμορφώνεται διαρκώς κάθε φορά που συναντιέται με την ιστορία κάποιου άλλου. Μένει απλά να βρούμε εκείνη την αφήγηση που ενσωματώνει όλες εκείνες τις λεπτές αποχρώσεις, μια αφήγηση ικανή να ανασυνθέτει και να αποδομεί, να παίζει ανάμεσα στο οικείο και το διαφορετικό.

»Οι ιστορίες μας είναι πραγματικές όσο και επινοημένες. Δεν πρόκειται να σας πω μια ιστορία όπως έγινε, αλλά θα σας την πω όπως τη θυμάμαι. Οι ιστορίες μπορεί να μη λένε την αλήθεια, αλλά λένε κάτι αληθινό με τον τρόπο τους και αυτή η αίσθηση μιας βιωμένης αλήθειας είναι που λείπει περισσότερο στους καιρούς μας, γιατί ακριβώς είναι μια γνώση που λειτουργεί σαν ένας αλάνθαστος οδηγός για ενδοσκόπηση. Και όπως λένε και οι Σούφι, η γνώση που δεν οδηγεί στον άλλον είναι χειρότερη από την άγνοια. Οι άνθρωποι εμπνέονται και ενώνονται μέσα από τη δύναμη των ανθρώπινων ιστοριών, όπου ανιχνεύεται και γιορτάζεται ένας διαφορετικός τρόπος ζωής κοντά στις εσωτερικές μας ανάγκες για επικοινωνία, δημιουργία και ελευθερία», αναφέρουν οι άνθρωποι πίσω από αυτό το εγχείρημα.

Για συμμετοχή στα εργαστήρια που θα πραγματοποιηθούν από τις 16 μέχρι τις 20 Οκτωβρίου στη πλατεία Αυδή, στα γιουρτ του Caravan Project μπορεί κανείς να δηλώσει συμμετοχή στηιστοσελίδα του.