από το ποίημα ΧΑΜΕΝΕΣ ΟΙΚΕΙΟΤΗΤΕΣ

. . .

Ψηλά ψηλά τα χελιδόνια χαύοντας μύγες, πετσοκόβοντας τον αέρα πέρα δώθε, αλλά το γαλάζιο ανέπαφο, να σαλπίζει ουρανό ως το σούρουπο.

Περαστικά μας τώρα. Στα σπάρτα οι μνήμες, στις πολυκατοικίες τα υφαντά τους. Χερσαία όνειρα, αποτυπώματα Πελασγών – Κρητών – Τούρκων – Φράγκων – Σλάβων – Άγγλων – Αμερικανών, τί μπατανίες, Θε μου, τί μπάντες για λογής κρεβάτια, σκοντάφτει εκεί το νυσταγμένο μάτι κι ύστερα σαν ανθαρκωρύχος χάνεται στις στοές του ύπνου.
. . .

από το ποίημα ΚΑΛΟ ΦΕΓΓΑΡΙ

. . .

Ξαφνιάζεσαι μια μέρα,
κοιτάζεις μες τα μάτια μιας γυναίκας,
όποιας γυναίκας,
λες σιγανά παλιούς σκοπούς,
«θα φύγω το χειμώνα γέρνοντας λίγο αριστερά
από το βάρος της αγάπης σου»,
θυμάσαι πόσο σου ‘λειψε η δίδυμη καρδιά της,
χαράζεις στίχους, λές σιγανά παλιούς σκοπούς,
«Λιγνό μου κυπαρίσσι, σ’ ονειρευόμουνα
τρεις νύχτες»,
κάποτε να τα σιχαθείς ετούτα,
να μην βουλιάξεις τη ζωή σου
μέσα σε τόσες λεπτομέρειες.

. . .

ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΝΥΧΤΕΣ ΜΟΥ

Οι μέρες κι οι νύχτες μου
κι όλος ο χρόνος που πέρασε.

Αφημένος εδώ
ένα τίποτε ή ένα σημάδι
κάτω από το γλόμπο του ήλιου.
Καίει το σκοτάδι αθόρυβα
καταναλώνει τα δέντρα και τη φυλή μου.

Όλα τούτα
προστίθενται κάπου ή αφαιρούνται;

ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΗΜΕΡΑ / V

Πέτρα που φέγγει μέσα μου τις νύχτες. Εδώ ξαπόστασαν γυναίκες φορτωμένες, εδώ ραμφίσαν τα πουλιά σιωπές όταν συννέφιαζε, δεν έβρεχε κι όλοι κρατούσαν την ανάσα τους. Χαμήλωνε το σύννεφο, ώσπου ακουμπούσε τις σκεπές, έγλειφε ως τα θέμελα τους τοίχους, λαλούσαν οι σφαγμένοι πετεινοί κι αρμένιζε το κάθε σπίτι μοναχό του, ενώ ακινητούσε το χωριό.
Ξενιτεμένοι κουνούσαν τότε τα μαντίλια τους. Από πολύ μακριά. Μπορεί κι από τον άλλο κόσμο.

από το ποίημα ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

. . .

Επειδή λες όχι και ναι κι ύστερα όχι
και δεν παραιτείσαι, ντρέπομαι
για τα ίσως, τα μπορεί τα δικά μου,
μα δεν αλλάζω, όπως δεν αλλάζεις κι εσύ,
αν αλλάζαμε θα ‘μαστε πάλι
δυο άγνωστοι και θ’ αρχίζαμε
απ’ το άλφα.

Τώρα ξέρουμε που πονάς
που σωπαίνω πότε γίνεται παύση,
διακοπή αίματος και κρυώνουν
τα σώματα, ώσπου μυστικό δυναμό
να φορτίσει πάλι τα μέλη
με δύναμη κι έλξη και δέρμα ζεστό.

Επειδή είναι δύσκολο ν’ αγαπάς
και δυσκολότερο ν’ αγαπάς τον ίδιο άνθρωπο
για καιρό, κάνοντας σχέδια και παιδιά
και καβγάδες, εκδρομές, έρωτα, χρέη
κι αρρώστιες, Χριστούγεννα, Κυριακές
και Δευτέρες, νόστιμα φαγητά και καμένα,
θέλοντας ο καθένας
να ‘ναι ο άλλος γεφύρι και δέντρο
και πηγή, κατά τις περιστάσεις
ή και όλα μαζί στην ανάγκη,
δε θα πει πως εγώ δεν μπορώ
να γίνω κάτι απ’ αυτά ή και όλα μαζί,
κι αν είναι να περάσω
μια ζωή στη σκλαβιά -έτσι κι αλλιώς-
ας είμαι, λέω, σκλάβος της αγάπης.

Μ’ ΑΓΑΠΑΣ ΔΕΝ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ

Που θες να βρω
μέσα στον κάμπο
ποιά μαργαρίτα διάλεξε
για να ντυθεί το μυστικό σου.

ΑΠΟ ΧΑΔΙ ΣΕ ΧΑΔΙ

Από χάδι σε χάδι
έγινε βότσαλο.
Καμιά παλάμη δεν τη θυμάται.

ΕΤΣΙ ΗΤΑΝ Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΑΝΤΟΤΕ

Έτσι ήταν η Ελλάδα πάντοτε
ένας δίσκος με αντίδωρα.

Κανένας δεν τη χόρτασε.

ΠΕΡΙ ΠΟΙΗΣΕΩΣ

Κι εσύ που ξέρεις από ποίηση
κι εγώ που δεν διαβάζω
κινδυνεύουμε.
Εσύ να χάσεις τα ποιήματα
κι εγώ τις αφορμές τους.

από το ποίημα Ο ΥΠΝΟΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΤΗ

. . .
Τι να σου κάνω χωρίς άσσο στο μανίκι
μέτριος παίχτης
που δεν μαθαίνει κιόλας απ’ τα λάθη του
όλο θυμάται όσα θα ‘πρεπε να ζει
κι όλο ξεχνάει να ζήσει

. . .

Ο άντρας μου στην Αμερική με το ‘να παιδί, μήνα το ‘θελε κι αυτός, η ανάγκη, το μεγάλο στην Αθήνα χαμένο, τάχα μου σπούδαζε δικηγόρος, κι εγώ κούκος, να φυλάω τα έρημα στο χωριό, να γεροκομάω και να θάβω.

. . .

Ε, και που ήταν αλήθεια, τι μ’ αυτό; Γι’ αυτό μαθαίνετε γράμματα, παιδάκι μου, να μας βγάλετε στο μεϊντάνι, να μας κάνετε βούκινο στον κόσμο; Κάτσε να ζήσετε, να μαρτυρήσετε και κατόπι γράφετε. Όχι, με ξένα κόλλυβα.

. . .

Η διάρκεια είναι πάθος.
Ένα πάθος που δεν βλέπεις στο σινεμά
γιατί οι ταινίες διαρκούν το πολύ δυό ώρες
κι όταν πέφτει το τέλος
η ζωή συνεχίζεται.
Ειρήσθω εν παρόδω όχι όπως θέλουμε
αλλά όπως μπορούμε.

. . .

Εγώ τον πόνο τον βαστώ την πίκρα την αντέχω
κλαίω γιατί σε ξέχασα και όχι που δεν σ’ έχω.

Μιχάλης Γκανάς
Ποιήματα 1978-2012
εκδόσεις Μελάνι