Δέλτα Έβρου
Η σπουδαιότητα του Δέλτα Έβρου για πολλά σπάνια πουλιά είναι ο λόγος που επισκέπτομαι αυτόν τον τόπο τουλάχιστον μία φορά το μήνα τα τελευταία δύο χρόνια. Στη διάρκεια του έτους συναντά κανείς χιλιάδες πουλιά για τα οποία η περιοχή αυτή αποτελεί σημαντικό σταθμό στο μεταναστευτικό τους ταξίδι. Αν συναντήσεις ανθρώπους, θα ξέρουν πολύ καλά για ποιο λόγο ήρθαν στο Δέλτα Έβρου. Κυνηγοί, ψαράδες, ορνιθοπαρατηρητές και φύλακες της περιοχής. Μόνοι αυτοί. Εδώ συγκεντρώνονται χιλιάδες χήνες τους χειμερινούς μήνες. Ανάμεσα σε αυτές βρίσκονται και οι Νανόχηνες – ένα είδος που απειλείται με εξαφάνιση.
Η παρατήρηση των πουλιών είναι μια εμπείρία αποκαλυπτική. Όταν δίνεσαι σε αυτήν, μαθαίνεις να επικεντρώνεσαι σε πράγματα στα οποία πιο πριν δεν έδινες σημασία. Τα πουλιά βρίσκονται παντού. Γιατί δεν τα είχα προσέξει πιο πριν; Διαπιστώνεις πως η όραση και η ακοή σου βρίσκονται σε έξαρση. Το να βρίσκεσαι μόνος στο Δέλτα Έβρου σε κάνει να νιώθεις μικρός και να εκτιμάς τη μοναξιά. Ποια μοναξιά; Πώς μπορείς να είσαι μόνος με τόσα πουλιά τριγύρω;
- Περισσότερα
Η απόλυτη έκθεση του σώματος σου στον ήλιο του καλοκαιριού και στην παγωνιά του χειμώνα κάνουν την εμπειρία ακόμα πιο έντονη. Σε κάνουν να αναλογίζεσαι τις ακραίες καιρικές συνθήκες στις οποίες είναι εκτεθιμένα τα πουλιά κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Δεν μπορείς να κρυφτείς πουθενά στο Δέλτα Έβρου.
Η ανατολή και η δύση του ηλίου εδώ έχουν έναν χαρακτήρα μυσταγωγίας. Αυτές είναι και οι καλύτερες ώρες για να απολάυσεις τον τόπο αυτό. Όλα τα πουλιά βρίσκονται σε εγρήγορση και οι φωνές τους ακούγονται ακόμα πιο έντονα.
Όταν σε βρίσκει το ξημέρωμα στο Ανατολικό Δέλτα μπορείς να δεις τη μέρα με κλειστά μάτια. Υποδέχεσαι το φως ανάμεσα στις αμέτρητες φωνές των πουλιών και τις ψαλμωδίες του Ιμάμη από τη γειτονική Enez. Είναι η στιγμή που καταρρίπτονται τα σύνορα. Της νύχτας και της μέρας, της Ανατολής και της Δύσης.
Το χειμώνα, ο ήχος των κύκνων που επιστρέφουν στις θέσεις που κουρνιάζουν κατά τη δύση του ηλίου είναι συγκλονιστικός. Όπως είναι και η θέα ενός ζευγαριού Θαλασσαετών που πετάει πάνω από το λιβάδι Δημητριάδη σπέρνοντας τον πανικό σε χιλιάδες κατατρομαγμένα παπιά από κάτω τους.
Το οδοιπορικό μας στο Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης είναι μια αλλιώτικη ιστορία. Η γεωμορφολογική ποικιλία της περιοχής της δίνει μεγάλο ενδιαφέρον. Εδώ θα βρεις λίμνες, λιμνοθάλασσες, έλη, αλυκές, τον ποταμό Νέστο, το Δέλτα του Νέστου και παρόχθια δάση. Ο σκοπός της επίσκεψής μας σ’αυτά τα μέρη: η αναζήτηση προστατευόμενων ειδών εντόμων.
Στη λίμνη Βιστωνίδα το χειμώνα συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος αριθμός Μαυροβουτηχταριών της Νότιας Ευρώπης ενώ τα Κεφαλούδια εξάπτουν το ενδιαφέρον των ορνιθοπαρατηρητών. Στα παρόχθια δάση του Νέστου αν κάποιος σταθεί τυχερός μπορεί να εντοπίσει άγριους φασιανούς ή τσακάλια. Στα έλη που σχηματίζονται νότια της λίμνης συναντήσαμε τη λιβελούλα- Anax imperator. Όσο και αν ψάξαμε όμως στο νεκρό ξύλο δρυών δεν βρήκαμε το σαπροξυλικό κολεόπτερο Cerambyx cerdo.
Διασχίζοντας την τεράστια έκταση που καλύπτει το πάρκο περνάει κανείς από πολλά μικρά- ζωντανά όμως- χωριά, οι κάτοικοι των οποίων πάντα ξαφνιάζονται με τους νεοφερμένους που διασχίζουν το χωριό τους. Μας παρατηρούν λαίμαργα. Ξέρουν ότι είμαστε περαστικοί. Εδώ αποτελούμε εμείς το αντικείμενο παρατήρησης.
Η μετάβαση μας στο Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης και η αλλαγή της θερμοκρασίας που την συνόδευσε ήταν λυτρωτική. Αναζητήσαμε τις πεταλούδες Euphydryas aurinia και Parnassius apollo, ρίχνοντας κλεφτές ματιές αριστερά και δεξιά για αρκούδες.
Η εναλλαγή από τα ανοιχτά ενδιαιτήματα των λιμνών και των λιβαδιών είναι πολύ μεγάλη – με σημαντικότερη διαφορά τη σκιά! Το δάσος εδώ είναι μεγαλειώδες. Αυτό είναι το μοναδικό μέρος στην Ελλάδα όπου μπορεί κάποιος να δει ερυθρελάτες και συμήδες. Οι δρύες, οι οξιές, οι δασικές πεύκες πλημμυρίζουν το οπτικό μας πεδίο. Κοιτώντας υπομονετικά ανάμεσα στα δέντρα, ένας προσεκτικός ορνιθοπαρατηρητής μπορεί να δει πουλια σπάνια όπως η δασόκοτα, ο καρυοθραύστης και ο αγριόκουρκος. Η ηρεμία που προσφέρει ένα δάσος σαν αυτό είναι πολύτιμη.
Για έναν ορνιθοπαρατηρητή, η συγκίνηση που συνοδεύει την αναγνώριση ενός νέου είδους πτηνού για τις προσωπικές του καταγραφές είναι μεγάλη. Τα μέρη που επισκεφθήκαμε προσφέρουν πολλές τέτοιες πιθανότητες. Το ίδιο μεγάλη συγκίνηση όμως, προσφέρει η εμπειρία του να φανερώνεις σε κάποιον συνταξιδιώτη τον σαγηνευτικό κόσμο των πουλιών και να ξέρεις από την ενθουσιώδη αντίδρασή του ότι – άλλος ένας – μυήθηκε σε κάτι που ακόμα παραμένει μυστικό μεταξύ λίγων.
