ANDRO: Οι νομάδες του «Caravan Project» ανακαλύπτουν κόσμους, συλλέγουν μνήμες
του Δημήτρη Κουγιουμτζόπουλου
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι πεθαίνουμε δυο φορές. Όταν η τελευταία αναπνοή βγαίνει από το σώμα μας και όταν ο τελευταίος άνθρωπος που μας γνωρίζει προφέρει το όνομά μας για τελευταία φορά. Και τότε οι ζωές μας ξεχνιούνται. Όπως έχουν χαθεί αμέτρητες ανθρώπινες ιστορίες ή μαρτυρίες στο πέρασμα του χρόνου. Επειδή απλώς δεν υπήρξε κάποιος να τις καταγράψει. Επειδή δεν υπήρξε κάποιος να μιλήσει με τους αθέατους πρωταγωνιστές της Ιστορίας που κρύβουν κόσμους φανταστικούς. Επειδή δεν υπήρξε κάποιος να απαθανατίσει μια στιγμή της ζωής τους ή να βιντεοσκοπήσει την αφήγηση μιας ιστορίας, τη στιγμή της δημιουργίας αυτού που λέμε παράδοση.
Εδώ και 3 χρόνια το «Caravan Project» ανακαλύπτει αυτούς τους κόσμους και φροντίζει με το δικό του τρόπο να αποκαλύψει και να σώσει ένα κομμάτι της ιστορίας και της συλλογικής μας μνήμης. Οι «συλλέκτες» του μαζεύουν βουβές φωνές και αόρατες εικόνες, προσθέτοντας στο παζλ της συλλογικής, ακρωτηριασμένης και κατακερματισμένης μνήμης τα κομμάτια που λείπουν. Με όχημα το ντοκιμαντέρ, τη φωτογραφία και την αφήγηση, στρέφουν το ενδιαφέρον τους στις μνήμες, στα συναισθήματα και στις μαρτυρίες των ανθρώπων που συναντούν στο πέρασμά τους. Ένα πέρασμα που γίνεται με έναν τρόπο ιδιαίτερο. Με έναν τρόπο νομαδικό. Το «Caravan Project» περιπλανάται με το όχημά του και κατασκηνώνει με δύο κυκλικές μογγολικές σκηνές «Yurt», 100 τ.μ συνολικά, για 4 συνεχείς εβδομάδες σε κάθε πόλη–σταθμό. Οι νέοι δημιουργοί και ερευνητές του «Caravan Project» έχουν ήδη δημιουργήσει 12 ντοκιμαντέρ, ταξιδεύοντας από τα Πομακοχώρια μέχρι την Κρήτη, από το Καστελόριζο μέχρι την οροσειρά του Γράμμου, από τη Μάνη μέχρι το Άγιον Όρος. Σύντομα οι ιστορίες του θα αναρτώνται και στο ζωντανό ψηφιακό αρχείο ιστοριών που θα λειτουργήσει στην ιστοσελίδα του caravanproject, μια ανοιχτή διαδικτυακή πλατφόρμα που θα τροφοδοτείται διαρκώς με νέες ιστορίες.
Το «Caravan Project» περιπλανάται με το όχημά του και κατασκηνώνει με δύο κυκλικές μογγολικές σκηνές «Yurt», σε κάθε πόλη–σταθμό. Φέτος, το καραβάνι θα καταφθάσει σε 7 πόλεις της Ελλάδας.
Φέτος, η νομαδική του δράση αποκτά ένα ριζωματικό χαρακτήρα με το χάρτη του νέου οδοιπορικού του να περιλαμβάνει 7 ελληνικές πόλεις, στις οποίες θα εγκατασταθεί για 1 μήνα, ξεκινώντας στις 15 Οκτωβρίου από τη Μυτιλήνη. «Επιθυμία μας είναι να δημιουργήσουμε έναν τόπο συνάντησης, απευθύνοντας στις ντόπιες κοινωνίες ένα ανοιχτό κάλεσμα, για να ιχνηλατήσουμε περάσματα σε περιοχές που κατοικεί η μνήμη, η φαντασία, το βίωμα και να καταλύσουμε την απομόνωση μέσα από ιστορίες που εμπλουτίζουν τον πολιτισμικό μας πλούτο και την ανθρώπινη έκφραση» δηλώνουν τα μέλη του «Caravan Project», πρεσβεύοντας τη βαθιά πεποίθηση ότι η διάχυση και η ανάδειξη των ανθρώπινων ιστοριών έχουν τη δύναμη να εμπνεύσουν, να συγκινήσουν και τελικώς να παρακινήσουν τον άνθρωπο και την κοινωνία.
Το πρώτο ανοιχτό κάλεσμα της νέας δράσης του Caravan Project, απευθύνεται στην κοινωνία της Μυτιλήνης. Η άφιξη θα γίνει στη δημοτική πλαζ «Ακτή Τσαμάκια», στις 15 Οκτωβρίου, όπου και θα παραμείνει για 4 εβδομάδες, με την υποστήριξη του Δήμου Λέσβου και υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Εκεί, η τοπική κοινωνία καλείται να συμμετάσχει, να συν–δημιουργήσει και να ακούσει, ίσως για πρώτη φορά, ανθρώπινες ιστορίες που δεν ήξερε ότι υπήρχαν. Και να παρακολουθήσει το ζωντάνεμα των ιστοριών μέσα από την κινηματογράφιση, τη φωτογραφία και τη δημιουργική αφήγηση που προάγονται από τις δραστηριότητες του project. Το «Caravan Project» έχει αποκλειστικό δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Τα έργα του έχουν βραβευτεί και διακριθεί στην Ελλάδα και διεθνώς. Ο «Παποριάς», Δημήτρης Μωράκης, ένας από τους τελευταίους καραβομαραγκούς που μάχεται ώστε να μην εκλείψει το επάγγελμα, περιέγραψε τη μακρά παράδοσή μας στην ξυλοναυπηγική. Αυτό το διάστημα επιμελείται τις πόρτες που θα υποδέχονται το κοινό στα γιούρτ στη Μυτιλήνη. Το ντοκιμαντέρ για το Κοινωνικό Ωδείο με τους 66 καθηγητές και 100 μαθητές επιλέχθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, για να προβληθεί στα σχολεία.
«Την άλλη μέρα με ένα καράβι από τη Βενετία γύρισε στην Ελλάδα, στη Ζάκυνθο, στο νησί του. Ξαναβρήκε τα πρόσωπα, τα χρώματα, τις μυρουδιές, το πατρικό του. Αλλά δεν ήξερε τη γλώσσα. Ήθελε να τραγουδήσει την Επανάσταση, αλλά δεν ήξερε τη γλώσσα της μάνας του. Άρχισε τότε να τριγυρίζει στις γειτονιές, στα χωράφια, στα ψαροχώρια, καταγράφοντας τις λέξεις που άκουγε και πληρώνοντας κάθε λέξη που δεν ήξερε. Η φήμη έτρεξε παντού, ο ποιητής αγοράζει λέξεις…», λέει ο πρωταγωνιστής της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Μία αιωνιότητα και μία ημέρα». Μόνο που στη προκειμένη περίπτωση οι λέξεις δεν αγοράζονται, αλλά σώζονται.
Σημ.: Όλες οι δράσεις του Caravan Project είναι ανοιχτές στο κοινό, χωρίς οικονομική επιβάρυνση.